Art.  204 kk [Stręczycielstwo, sutenerstwo, kuplerstwo]

§  1.  Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nakłania inną osobę do uprawiania prostytucji lub jej to ułatwia,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§  2.  Karze określonej w § 1 podlega, kto czerpie korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez inną osobę.

§  3.  Jeżeli osoba określona w § 1 lub 2 jest małoletnim, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Prawo polskie nie penalizuje samej prostytucji. Odpowiedzialności karnej podlegać mogą natomiast osoby, które dopuszczają się tzw. przestępstwa wokółprostytucyjnego, któremu towarzyszy czerpanie korzyści z cudzego nierządu. Art. 204 kodeksu karnego przewiduje następujące postaci popełnienia stypizowanych w tym przepisie przestępstw:

Stręczycielstwo – są to działania polegające na nakłanianiu innej osoby do uprawiania prostytucji. Może się to odbywać w różny sposób, przez naleganie, prośby, przekonywanie, obietnice korzyści. Szczególną postacią stręczycielstwa jest także pośrednictwo w kontaktach pomiędzy osoba uprawiającą prostytucję a klientem.

Kuplerstwo – polega na ułatwianiu innej osobie uprawianie prostytucji.  Kuplerstwo opiera się na konstrukcji pomocnictwa do niekaralnej prostytucji. Pomocnictwo to może przybrać postać pomocnictwa fizycznego, polegającego chociażby na udostępnieniu lokalu, czy przetransportowaniu osoby uprawiającej prostytucję, jak również pomocnictwa psychicznego, co może polegać na dostarczeniu rady lub udzieleniu informacji. Dla wypełnienia ustawowych znamion kuplerstwa, wystarczające jest jednorazowe działanie sprawcy, niemniej jednak częściej jest tak, że czyn przebiera postać procederu. Jednocześnie przyjmuje się, że kuplerstwem nie jest pośredniczenie w kontaktach z klientami, co uznawane jest za szczególną postać stręczycielstwa.

Sutenerstwo –to nic innego jak czerpanie korzyści majątkowej bezpośrednio z cudzej prostytucji, gdy działanie osoby takiej nie polegało wcześniej na stręczycielstwie lub kuplerstwie. W odróżnieniu od kuplerstwa lub stręczycielstwa, działanie sprawcy polegać musi na wielokrotnych działaniach ze strony sprawcy. Dlatego jednorazowe, czy nawet okazjonalne (incydentalne) przyjmowanie korzyści z uprawiania prostytucji przez inną osobę, nie powinno być uznane za sutenerstwo.

Jeżeli sprawca najpierw dopuszcza się przestępstwa kuplerstwa lub stręczycielstwa, tj. pomaga osobie prostytuującej się albo nakłania ją do tego, a następnie czerpie korzyści majątkowe z uprawiania przez tę osobę prostytucji, wówczas przyjmuje się, że zastosowanie ma tzw. konstrukcja współukaranego czynu uprzedniego, bowiem nakłanianie lub ułatwianie są w takim układzie jedynie stypizowaną formą przygotowania do późniejszego czerpania korzyści (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach, sygn. akt II AKa 236/14)

Podstawowym dobrem prawnym chronionym, w przypadku wszystkich powyższych postaci przestępstwa z art. 204 k.k., jest obyczajność w sferze życia seksualnego (za wyjątkiem par. 3). Jest to dobro ponadindywidualne, co oznacza, że jest to tzw. przestępstwo bez ofiar (SN z 20.01.2015 r., IV KK 321/14). Oznacza to, że osoba uprawiająca prostytucję nie może być uznana za osobę pokrzywdzoną przestępstwem.

Nadmienić natomiast trzeba, że omówione powyżej przestępstwa wokółprostytucyjne współistnieją często z przestępstwem handlu ludźmi, stypizowanym w art. 189a kodeksu karnego.

Opracował: adwokat Patrick Wilhelmsen, tel. 508-920-164, Kancelaria Adwokacka, ul. Rozbrat 34/36 lok. 95, 00-429 Warszawa.

Obraz Jürgen Rübig z Pixabay